સરસવના પાકમાં શોષક જંતુઓનો ઉપદ્રવ સૌથી વધુ જોવા મળે છે. જેના કારણે લગભગ 50 થી 60 ટકા પાક નાશ પામી શકે છે. શોષક જંતુઓ દ્વારા પાકની ગુણવત્તાને પણ અસર થાય છે. આ જીવાતોને સમયસર નિયંત્રણમાં રાખવું ખૂબ જ જરૂરી છે. અહીંથી તમે સરસવના પાકની કેટલીક મુખ્ય શોષક જીવાતોની ઓળખ, નુકસાન અને નિવારણની પદ્ધતિઓ જોઈ શકો છો.

• મહુ: આ જંતુ જુદા જુદા પ્રદેશોમાં ચોપા અથવા અલ નામથી પણ ઓળખાય છે. આ હળવા લીલા-પીળા જંતુની લંબાઈ 1 થી 1.5 મીમી છે. આવા જંતુઓ પાંદડાની નીચે અને ફૂલોની ડાળીઓ પર જૂથોમાં જોવા મળે છે. તેઓ છોડના જુદા જુદા ભાગોમાંથી રસ ચૂસીને પાકને નુકસાન પહોંચાડે છે. તેના ઉપદ્રવને ઘટાડવા માટે, જીવાતથી પ્રભાવિત પાંદડા, ફૂલો અને ડાળીઓને તોડીને તેનો નાશ કરો. મહુની જીવાતના નિયંત્રણ માટે 1 મિલી ઇમિડાક્લોપ્રિડ પ્રતિ લિટર પાણીમાં ભેળવી છંટકાવ કરી શકાય છે.

• ધૌલિયા જંતુઃ આ કાળા રંગના જંતુ પર લાલ, પીળા અને કેસરી રંગના ફોલ્લીઓ બને છે. આ જીવાતો પાક ઉગાડ્યા પછી અને કાપણી સમયે તરત જ પાકને નુકસાન પહોંચાડે છે. તેઓ છોડના જુદા જુદા ભાગોનો રસ ચૂસે છે, જેના કારણે પાંદડા ધારથી સફેદ દેખાય છે. આ જંતુઓ કઠોળમાંથી રસ ચૂસીને અનાજમાં તેલનું પ્રમાણ ઘટાડે છે. સરસવના પાકને તેનો ઉપદ્રવ ઓછો કરવા પિયત આપો. સિંચાઈ આ જંતુ અને તેના ઇંડાને મારી નાખે છે. વાવણી પહેલાં, દરેક કિલો બીજને ઇમિડાક્લોપ્રિડ 70 ડબ્લ્યુએસ @ 5 ગ્રામ સાથે સારવાર કરો. આ જીવાતનું નિયંત્રણ 200 મિલી મેલાથિઓન 50 ઇસી 200 લિટર પાણીમાં ભેળવીને ખેતરમાં પ્રતિ એકર છંટકાવ કરી શકાય છે.

• મોયલા: તેને લાહી પણ કહેવાય છે. લાહીનો પ્રકોપ ઉત્તર પ્રદેશ, મધ્યપ્રદેશ અને તેની આસપાસના રાજ્યોમાં વધુ છે. આ જંતુઓ પાંદડા પર રહીને રસ ચૂસે છે, જે છોડના વિકાસમાં અવરોધ ઊભો કરે છે અને શીંગો ઓછી માત્રામાં બને છે. પરિણામે ઉપજ ઘટે છે. તેનાથી છુટકારો મેળવવા માટે, અસરગ્રસ્ત પાંદડાને તોડીને નાશ કરો. 150 લિટર પાણીમાં 50 મિલી કન્ટ્રી હોકનો છંટકાવ કરીને મોયલાને સરળતાથી નિયંત્રિત કરી શકાય છે.

આ પણ વાંચો:

• સરસવને કડવા જીવાતથી બચાવવાની રીતો જાણવા અહીં ક્લિક કરો .

અમે આશા રાખીએ છીએ કે આ પોસ્ટમાં દર્શાવેલ દવાઓનો ઉપયોગ કરીને, તમે ચૂસી જંતુઓનો ઉપદ્રવ ઘટાડી શકો છો અને સરસવની સારી ઉપજ પણ મેળવી શકો છો. જો તમને આ માહિતી મહત્વની લાગી હોય તો આ પોસ્ટને લાઈક કરો અને અન્ય ખેડૂત મિત્રો સાથે પણ શેર કરો. અમને ટિપ્પણીઓ દ્વારા આ સંબંધિત તમારા પ્રશ્નો પૂછો.