लेमनग्रासला लेमन ग्रास असेही म्हणतात. ही एक सुगंधी औषधी वनस्पती आहे. या वनस्पतीपासून सायट्रल नावाचे तेल मिळते. औषध बनवण्याबरोबरच लेमनग्रासपासून मिळणारे तेल सौंदर्यप्रसाधनांच्या निर्मितीमध्येही वापरले जाते. आपल्या देशात दरवर्षी सुमारे 1000 मेट्रिक टन लेमनग्रासचे उत्पादन होते. परदेशात लेमन ग्रासची मागणी सातत्याने वाढत आहे. निर्यातीबाबत बोलायचे झाले तर, सध्या भारतातून ५ कोटी रुपयांचे लेमनग्रास तेल निर्यात होते. अशा परिस्थितीत शेतकरी लेमन ग्रासची लागवड करून चांगला नफा मिळवू शकतात. लेमन ग्रासच्या लागवडीशी संबंधित काही महत्त्वाची माहिती जाणून घेऊया.

लेमन ग्रास लागवडीसाठी योग्य माती आणि हवामान

• त्याच्या लागवडीसाठी उष्ण आणि दमट हवामान आवश्यक आहे.

• उच्च तापमान आणि सूर्यप्रकाशामुळे वनस्पतींमध्ये तेलाचे प्रमाण वाढते.

• जवळजवळ सर्व प्रकारच्या जमिनीत याची यशस्वीपणे लागवड करता येते.

• सुपीक चिकणमाती माती रोपांच्या वाढीसाठी सर्वोत्तम आहे.

• कमी पाऊस असलेल्या भागातही त्याची लागवड करून चांगले उत्पादन घेता येते.

लेमन ग्रासची लागवड करण्याचा योग्य मार्ग

• बियाणे पेरून तसेच रोपांच्या कलमांची पुनर्लावणी करून त्याची लागवड करता येते.

• बियाण्याद्वारे लागवडीसाठी प्रथम रोपवाटिका तयार करावी लागते.

• रोपवाटिका तयार करण्यासाठी 2 ते 3 महिने लागतात.

• रोपवाटिकेत वाढलेल्या रोपांना किमान 10 पाने आल्यानंतर रोपे मुख्य शेतात लावता येतात.

• कलमांपासून रोपे लावायची असतील, तर कलमांची पुनर्लावणी थेट मुख्य शेतात करता येते.

शेतीची तयारी

• प्रथम एक खोल नांगरणी करावी. यामुळे शेतात आधीच असलेले तण नष्ट होईल.

• यानंतर 2 ते 3 वेळा हलकी नांगरणी करून जमिनीची समतल व भुसभुशीत करावी.

• रोपे आणि कलमे लावण्यासाठी शेतात बेड तयार करा.

• सर्व कामांमध्ये 20 सेमी अंतर ठेवा.

सिंचन आणि तण नियंत्रण

• लेमनग्रास रोपांना जास्त सिंचनाची आवश्यकता नसते.

• रोपवाटिका तयार रोपे किंवा कलमे लावल्यानंतर हलके पाणी द्यावे.

• पाऊस पडला की सिंचनाची गरज नसते.

• उन्हाळ्यात 8 ते 10 दिवसांच्या अंतराने पाणी द्यावे.

• थंड हंगामात 12 ते 15 दिवसांच्या अंतराने पाणी द्यावे.

• तण नियंत्रणासाठी वर्षातून २ ते ३ वेळा तण काढावी.

कापणी कापणी

• लिंबू ग्रासची एकदा लागवड केल्यास सुमारे ५ वर्षे पीक मिळू शकते.

• लागवडीनंतर ९० दिवसांनी पीक पहिल्या काढणीसाठी तयार होते.

• प्रत्येक वर्षी 4 ते 5 वेळा पीक काढता येते.

• जमिनीच्या पृष्ठभागापासून 10 ते 15 सेंटीमीटर उंचीवर रोपांची कापणी करा.

हे देखील वाचा:

• येथून लेमनग्रास लागवडीसाठी शेत तयार करण्याची पद्धत पहा .

आम्हाला आशा आहे की ही माहिती तुमच्यासाठी महत्त्वाची ठरेल. जर तुम्हाला ही माहिती आवडली असेल तर आमच्या पोस्ट ला लाईक करा आणि इतर शेतकर्‍यांना सुद्धा शेअर करा. जेणेकरून इतर शेतकरी मित्रांनाही या माहितीचा लाभ घेता येईल. यासंबंधी तुमचे प्रश्न आम्हाला कमेंट्सद्वारे विचारा. आमच्या आगामी पोस्टमध्ये, आम्ही लेमन ग्रासच्या लागवडीशी संबंधित काही इतर माहिती सामायिक करू. तोपर्यंत पशुसंवर्धन आणि शेतीशी संबंधित इतर मनोरंजक माहितीसाठी ग्रामीण भागाशी संपर्कात रहा.