આપણા રોજિંદા આહારમાં શાકભાજીનું વિશેષ સ્થાન છે. શાકભાજી સ્વાદિષ્ટ અને પોષક તત્વોથી ભરપૂર હોય છે. પરંપરાગત પાકોને બદલે ખેડૂતો શાકભાજીની ખેતી પર વધુ ધ્યાન આપી રહ્યા છે. વધુ નફો મેળવવા માટે એક સાથે અનેક શાકભાજીની ખેતી કરી શકાય છે. ઘઉં, ડાંગર, મકાઈ વગેરે પાકો કરતાં શાકભાજી પણ વહેલા તૈયાર થઈ જાય છે. ચાલો આપણે શાકભાજીના ઉત્પાદન અને વ્યવસ્થાપન વિશે વિગતવાર માહિતી મેળવીએ.

શાકભાજીના પાકને મુખ્યત્વે ચાર ભાગમાં વહેંચી શકાય. વેલાની શાકભાજી, નાના છોડની શાકભાજી, પાંદડાવાળા શાકભાજી અને ભૂગર્ભ શાકભાજી.

• વેલા શાકભાજી: આમાં કોળું, લુફા, કોળું, કારેલા, પરવાલ, કુન્દ્રુ, કાકડી, કાકડી વગેરેનો સમાવેશ થાય છે. તેઓ માર્ચથી મે મહિનામાં વાવવામાં આવે છે. આ શાકભાજીની વેલો જમીન પર ફેલાય છે. સારી લણણી મેળવવા માટે, આ છોડને ટેકો આપવો જરૂરી છે. સહાયક છોડ શાકભાજીને જમીનની સપાટી પર વળગી રહેવા દેતા નથી. પરિણામે, ભૂગર્ભ જીવાતો અને રોગોનું પ્રમાણ પણ ઘટે છે. વેલાને ખેતરમાં અથવા અમુક લાકડાની મદદથી ટેકો આપી શકાય છે.

• નાના છોડ સાથે શાકભાજી: આમાં રીંગણ, ટામેટા, ભીંડા, કોબી, મરચું, કોબી વગેરેનો સમાવેશ થાય છે. આ શાકભાજીમાં ફ્રુટ બોરર જંતુ સૌથી વધુ જોવા મળે છે. શાકભાજીને ફ્રુટ બોરરથી બચાવવા માટે, 5 થી 10 મિલી ગ્રામીણ કટર સાથે 15 લિટર પાણી ભેળવી છંટકાવ કરો. નાના શાકભાજીના છોડમાં પણ હ્યુમસ રોગની સમસ્યા છે. છોડને આ રોગથી બચાવવા માટે, વાવણી પહેલા, કાર્બેન્ડાઝીમ સાથે 3 ગ્રામ પ્રતિ કિલોના દરે બીજની માવજત કરો. આ સાથે, વિવિધ રોગો અને જીવાતોથી પ્રભાવિત છોડના ફળો અને અસરગ્રસ્ત ભાગને ખેતરની બહાર લઈ જઈને નાશ કરો.

• પાંદડાવાળા શાકભાજી: આમાં પાલક, આમળાં, ધાણા, ફુદીનો વગેરેનો સમાવેશ થાય છે. આ શાકભાજીના બીજ નાના હોય છે, તેથી વાવણી કરતા પહેલા ખેતરમાં જમીનને ઝીણી કરી લો. નાજુક જમીનમાં બીજ સારી રીતે એકઠા થાય છે. ઘણી વખત ખેડૂતો છંટકાવ પદ્ધતિથી આ શાકભાજી વાવે છે. છંટકાવ પદ્ધતિથી વાવણી માટે બીજની વધુ માત્રાની જરૂર પડે છે, તેમજ પિયત અને નીંદણ નિયંત્રણમાં મુશ્કેલી પડે છે. આ સમસ્યાઓથી બચવા માટે ખેતરમાં પથારી તૈયાર કરો અને બીજ વાવો.

• ભૂગર્ભ શાકભાજી: આમાં બટાકા, ડુંગળી, લસણ, મૂળા, ગાજર, બીટ વગેરેનો સમાવેશ થાય છે. આ શાકભાજીની ખેતી કરતા પહેલા એક વાર ખેતરમાં ઊંડી ખેડાણ કરવી જોઈએ. આ ખેતરની માટીને ફ્રાયેબલ બનાવશે. નાજુક જમીનમાં મૂળનો ફેલાવો અને કંદનો વિકાસ સારો થાય છે. ભૂગર્ભ શાકભાજીના કંદનું કદ વધારવા માટે બોરોનનો ઉપયોગ કરો.

આ પણ વાંચો:

• ઓછા ખર્ચે શાકભાજીનું ઉત્પાદન કેવી રીતે વધારવું? જાણવા માટે અહીં ક્લિક કરો .

અમને આશા છે કે આ માહિતી તમારા માટે મહત્વપૂર્ણ સાબિત થશે. જો તમને આ માહિતી પસંદ આવી હોય, તો આ પોસ્ટને લાઈક કરો અને અન્ય ખેડૂતો સાથે પણ શેર કરો. જેથી અન્ય ખેડૂત મિત્રો પણ આ માહિતીનો લાભ લઈ શકે. અમને ટિપ્પણીઓ દ્વારા આ સંબંધિત તમારા પ્રશ્નો પૂછો.