હડકવા એક જીવલેણ વાયરલ રોગ છે. આ રોગ કૂતરા, બિલાડી, વાંદરો, શિયાળ, શિયાળ અથવા મુંગુના કરડવાથી થાય છે. આ રોગ ગાય, ભેંસ, ઘેટા, બકરી, ઘોડો, ઊંટ વગેરે પ્રાણીઓ માટે જીવલેણ સાબિત થાય છે. પ્રાણીઓ ઉપરાંત આ રોગ મનુષ્ય માટે પણ ઘાતક છે. આ રોગના કારણો, લક્ષણો અને નિવારણના પગલાં અહીંથી જુઓ.

હડકવા રોગનું મુખ્ય કારણ

• આ રોગ ચેપગ્રસ્ત કૂતરા, બિલાડી, મુંગો, શિયાળ વગેરેના કરડવાથી થાય છે.

• આ રોગનો વાયરસ ચેપગ્રસ્ત પ્રાણીઓના કરડવાથી સ્વસ્થ પ્રાણીઓના શરીરમાં પ્રવેશ કરે છે અને મગજમાં પહોંચે છે, તેમની સિસ્ટમને અસર કરે છે. જેના કારણે જાનવરો પણ મરી શકે છે.

પ્રાણીઓમાં હડકવા રોગના લક્ષણો

• ગાય, ભેંસ, બકરી, ઊંટ વગેરે પ્રાણીઓમાં સસલાના ઘણા ચિહ્નો જોવા મળે છે.

• ચેપગ્રસ્ત પ્રાણીઓ પાણીથી ડરવા લાગે છે.

• પ્રાણીઓ ઝાડ અથવા દિવાલ સામે માથું મારવાનું શરૂ કરે છે.

• પ્રાણીના મોંમાંથી લાળ પડવા લાગે છે.

• પ્રાણીઓના પાછળના પગ નબળા પડી જાય છે.

• પ્રાણીઓમાં ક્રોધ, ગાંડપણ કે લકવાનાં ચિહ્નો દેખાવા લાગે છે.

• ઘોડાઓમાં ગાંડપણના ચિહ્નો પેટના દુખાવાના લક્ષણો સાથે પણ જોવા મળે છે.

હડકવા રોગ નિવારણ માટેના ઉપાયો

• પ્રાણીઓને રખડતા કૂતરા અને બિલાડીઓથી દૂર રાખો.

• જો કૂતરો, મંગૂસ વગેરે કરડે તો તરત જ પશુચિકિત્સકનો સંપર્ક કરો.

• પશુઓને આ રોગથી બચાવવા માટે હડકવા સામે રસી અપાવો.

અસરગ્રસ્ત પ્રાણી કરડે તો શું કરવું?

• જો કૂતરો, મંગૂસ, શિયાળ વગેરે કરડે તો કરડેલી જગ્યાને 15 થી 20 મિનિટ સુધી સ્વચ્છ પાણીથી ધોઈ લો.

• આ પછી ઘાને સાબુથી સાફ કરી શકાય છે.

• કરડેલી જગ્યા પર એન્ટિસેપ્ટિક દવા લગાવો.

• અસરગ્રસ્ત પ્રાણીઓને અન્ય પ્રાણીઓથી અલગ રાખો અને તેમના ખાવા-પીવાને પણ અલગ રાખો.

• જ્યારે દૂધાળા પશુઓમાં હડકવા રોગ થાય છે ત્યારે આ રોગના વાયરસ દૂધમાં પ્રવેશી શકે છે. તેથી, અસરગ્રસ્ત પ્રાણીઓના દૂધનું સેવન ન કરો.

આ પણ વાંચો:

• ઉનાળાની ઋતુમાં દૂધાળા પશુઓની સંભાળ કેવી રીતે રાખવી? આ માહિતી અહીંથી મેળવો.

અમને આશા છે કે આ માહિતી તમારા માટે મહત્વપૂર્ણ સાબિત થશે. જો તમને આ માહિતી પસંદ આવી હોય, તો આ પોસ્ટને લાઈક કરો અને અન્ય મિત્રો અને પશુ માલિકો સાથે પણ શેર કરો. જેથી આ માહિતી વધુમાં વધુ લોકો સુધી પહોંચી શકે. પશુપાલન અને કૃષિ સંબંધિત વધુ માહિતી માટે ગ્રામ્ય વિસ્તારો સાથે જોડાયેલા રહો.