पिकांमध्ये नायट्रोजनची कमतरता कशी ओळखावी

वनस्पतींना अनेक पोषक तत्वांची आवश्यकता असते. त्यापैकी एक नायट्रोजन आहे. वनस्पतींसाठी आवश्यक पोषक घटकांमध्ये नायट्रोजनला विशेष स्थान आहे. या पोस्टद्वारे, आपण नायट्रोजनचे मुख्य कार्य, त्याच्या कमतरतेची लक्षणे आणि प्रतिबंधात्मक उपायांबद्दल माहिती मिळवू शकता.

नायट्रोजनचे कार्य

• त्याचा वापर वनस्पतिवृद्धीला प्रोत्साहन देतो.

• हे झाडांना हिरवा रंग देण्यास मदत करते.

• नायट्रोजनच्या वापरामुळे तृणधान्ये आणि चारा पिकांमध्ये प्रथिनांचे प्रमाण वाढते.

• याच्या वापराने दाणे तयार होण्यास मदत होते.

कमतरतेची लक्षणे

• नायट्रोजनच्या कमतरतेमुळे झाडांच्या पानांचा रंग पिवळा होऊ लागतो.

• झाडाची वाढ थांबते.

• झाडांची खालची पाने गळायला लागतात.

• झाडांमध्ये फुले व कळ्या कमी असतात.

• नत्राच्या कमतरतेमुळे पीक वेळेआधी पक्व होते.

• झाडे उंच आणि सडपातळ दिसतात.

• पानांव्यतिरिक्त, वनस्पतींचे देठ आणि शिरा हलक्या लाल रंगाच्या होतात.

• पानांचा पिवळसरपणा झाडांच्या पानांपासून सुरू होतो आणि वरच्या दिशेने जाऊ लागतो.

• हिरव्या रंगाची कमतरता वनस्पतींच्या कोवळ्या पानांमध्ये देखील स्पष्टपणे दिसून येते. नवीन पाने हलकी हिरवी असतात.

प्रतिबंधात्मक उपाय

• शेतात नायट्रोजनचे प्रमाण जाणून घेण्यासाठी मातीची चाचणी घ्या.

• शेतात जास्त सिंचन टाळा.

• शेतात पाण्याचा निचरा करण्याची योग्य व्यवस्था ठेवा.

• जास्त पाणी दिल्याने जमिनीतील नायट्रोजन जमिनीच्या खाली जातो आणि त्याचा फायदा झाडांना मिळू शकत नाही.

• शेत तयार करताना जमिनीत आवश्यकतेनुसार कंपोस्ट, पालापाचोळा, जनावरांचे खत व युरिया मिसळावे.

• जर झाडांना नायट्रोजनच्या कमतरतेची लक्षणे दिसत असतील तर आवश्यकतेनुसार नायट्रोजनयुक्त खते जसे की युरिया, एनपीके किंवा अमोनियम नायट्रेट वापरा.

• संपूर्ण पिकामध्ये नायट्रोजनची एकूण मात्रा अनेक डोसमध्ये टाकणे चांगले.

• नत्राची फवारणी फुलोऱ्याच्या वेळी व कान किंवा दाणे तयार होण्याच्या वेळी केल्यास उत्पादनात वाढ होऊन पिकांची गुणवत्ता वाढते.

जर तुम्हाला या पोस्टमध्ये दिलेली माहिती महत्त्वाची वाटली, तर ही पोस्ट लाईक करा आणि इतर शेतकरी मित्रांसह शेअर करा. जेणेकरून जास्तीत जास्त शेतकऱ्यांना त्याचा लाभ घेता येईल. यासंबंधी तुमचे प्रश्न आम्हाला कमेंट्सद्वारे विचारा.