જુવારની ખેતીમાં સુધારો

જુવાર એ ઘાસચારાના પાકનો મુખ્ય સ્ત્રોત છે. ખરીફ સિઝનમાં ઘાસચારાની સાથે સાથે અનાજ માટે જુવારની ખેતી કરવામાં આવે છે. ભારતમાં લગભગ 4.5 કરોડ એકર જમીનમાં તેની ખેતી થાય છે. જો તમે પણ જુવારની ખેતી કરવા માંગો છો તો આ પોસ્ટ ધ્યાનથી વાંચો અને અહીં આપેલી માહિતીને અનુસરીને સારી ઉપજ મેળવો.

આબોહવા અને માટી

• છોડ ઊંચા તાપમાને સારી રીતે વિકસે છે.

• લોમી અને રેતાળ લોમ જમીન તેની ખેતી માટે સારી માનવામાં આવે છે.

• જો ખેતરમાં ડ્રેનેજનું યોગ્ય વ્યવસ્થાપન કરવામાં આવે તો ભારે જમીનમાં પણ તેની ખેતી કરી શકાય છે.

• 6.5 થી 7 pH સ્તરની જમીન જુવારની ખેતી માટે સૌથી યોગ્ય છે.

ખાતર અને ખાતરો

• વાવણી પહેલાં 15-20 જમીન દીઠ 4 થી 6 ટન સડેલું ગોબર નાખો.

• પ્રતિ એકર જમીનમાં 16 કિલો ફોસ્ફરસ અને 20 કિલો નાઇટ્રોજન નાખો.

• વાવણીના 30 દિવસે ખેતરમાં 20 કિલો નાઈટ્રોજન નાખો.

ખેતરની તૈયારી અને બીજની સારવાર

• લગભગ 2 થી 3 વાર ખેડાણ કરીને જમીનને નાજુક બનાવો અને ખેતરમાં ખેડાણ કરીને તેને સમતલ બનાવો.

• જમીનમાં ભેજની કમી ન રહે તેનું ખાસ ધ્યાન રાખવું.

• વાવણી પહેલા, 2 ગ્રામ કાર્બોનાડાઝીમ અથવા બાવિસ્ટીન પ્રતિ કિલો બીજની સારવાર કરો.

• બીજને 4 થી 5 સે.મી.ની ઊંડાઈએ વાવો.

• 45 સે.મી.ના અંતરે એક પંક્તિમાં બીજ વાવો, હરોળમાં વાવણી માટે, તમે દેશના હળની પાછળ ખાડો અથવા બીજ કવાયતનો ઉપયોગ કરી શકો છો.

નીંદણ નિયંત્રણ

• નીંદણના નિયંત્રણ માટે વાવણી પછી તરત જ 500 મિલી એટ્રાઝીન 400 લિટર પાણીમાં ભેળવી છંટકાવ કરવો.

• વાવણીના 20 થી 25 દિવસે ખેતરમાં નીંદણ અને કૂદકો મારવાથી પણ નીંદણ નિયંત્રણ મેળવી શકાય છે.

સિંચાઈ

• વરસાદની ઋતુમાં સિંચાઈની જરૂર પડતી નથી. પરંતુ જો વરસાદ ન પડતો હોય તો હળવી સિંચાઈ કરવી.

• ઉનાળાની ઋતુમાં 7 થી 10 દિવસના અંતરે પિયત આપવું.

• વિવિધ જાતોમાં તૈયારીનો સમય અલગ હોય છે.